Wat zijn mogelijk schildklierproblemen?

Table of Contents

Wat doet je schildklier precies?

Je schildklier is een hormonale klier die een stofje aanmaakt dat vervolgens naar je organen wordt gestuurd om zo energie uit eten te kunnen opnemen. Maar wat betekent dat nou precies? Dit betekend simpelweg dat de schildklier geen “afvoerbuis” heeft, maar dat je schildklier het stofje direct aan je bloed afgeeft. Dit stofje is een hormoon dat zorgt voor het reguleren van je stofwisseling, maar ook je hormonaal, hart- en vaatstelsel, zenuwstelsel en immuunsysteem. Elke cel in je lichaam heeft receptoren voor deze hormonen.

Je schildklier is erg belangrijk voor het goed functioneren van je organen. Het heeft dan ook direct effect op je:

  • Hart – en vaatstelsel;
  • Maag-darmkanaal;
  • Bot stofwisseling;
  • Glucose stofwisseling;
  • Lichaamstemperatuur regeling;
  • Stofwisseling van rode bloedcellen;
  • Galblaas- en leverfunctie;
  • Aanmaak van steroïde hormonen;
  • Lipide- en cholesterol stofwisseling;
  • Eiwitstofwisseling.

Je schildklier is daarom een soort thermostaat die alles regelt voor je lichaam.

Wat zijn de symptomen van schildklierproblemen?

Gemiddeld hebben 20 miljoen Amerikanen een vorm van schildklierproblemen. 60% daarvan is niet eens op de hoogte van de situatie. 1 op de 8 vrouwen zullen tijdens hun leven te maken krijgen met schildklierproblemen. Het aantal mensen met schildklierproblemen blijft ieder jaar stijgen.

Symptomen van een trage schildklier

Hypothyreoïdie is veel voorkomend. Het wordt ook wel een te langzame schildklier genoemd en komt voor wanneer de schildklier niet actief genoeg is. Het proces is vrij ingewikkeld en bij elke stap die misgaat kunnen de symptomen van een trage schildklier optreden.

Mensen gaan opzoek naar behandelingen omdat ze symptomen ervaren zonder dat ze weten waar ze vandaan komen. Het kan zelfs voorkomen dat ze testen ondergaan waarbij het resultaat voor hun schildklier “normaal” was. Dit kan erg frustrerend zijn, omdat je weet dat er iets mis is, je dokter kan het probleem alleen niet identificeren of verhelpen.

Veel voorkomende symptomen van een trage schildklier zijn:

  • een droge huid en haarverlies;
  • niet goed tegen de koud kunnen;
  • mentale mist, cognitieve vertraging en dementie;
  • gewichtstoename;
  • constipatie;
  • onregelmatige menstruatiecyclussen en onvruchtbaarheid;
  • pijnlijke en stijve spieren;
  • depressie.

Al deze symptomen zorgen op zichzelf voor een aantal grote gezondheidsproblemen, maar voor mensen met een trage schildklier kunnen al deze symptomen tegelijk optreden. Dit maakt het ontzettend lastig om een normaal gezond leven te leiden.

Symptomen van een overactieve schildklier

Hyperthyreoïdie, ook wel een overactieve schildklier genoemd, is het tegenovergestelde van een trage schildklier. Dit komt voor wanneer de schildklier té actief is en er te veel schildklierhormonen geproduceerd worden. 

De symptomen die passen bij een overactieve schildklier zijn:

  • nervositeit, angstig en geïrriteerd;
  • stemmingswisselingen;
  • moeite bij het slapen;
  • aanhoudende vermoeidheid, gevoelig voor warmte;
  • het opzwellen van je nek door een struma (opgezette schildklier);
  • hartkloppingen;
  • trillen;
  • gewichtsverlies.

Wat zijn de oorzaken van schildklierproblemen?

Het belangrijkste voor een effectieve behandeling is begrijpen wat de oorzaak is. Voor zowel een trage als overactieve schildklier zijn er veel dingen die dit kunnen veroorzaken. Het is dan ook erg belangrijk dat de oorzaak zo snel mogelijk gevonden wordt.

Oorzaken van een trage schildklier

Een trage kan verschillende oorzaken hebben, zoals:

  • ziekte van Hashimoto – een auto-immuunziekte is de meest voorkomende oorzaak van hypothyreoïdie bij mannen en vrouwen;
  • blootstelling aan omgevingsgassen of gif;
  • niet gebalanceerde bloedsuikerspiegel;
  • voedselintolerantie;
  • darmdysbiose, wat inhoudt dat een of meer schadelijke micro-organismen het evenwicht hebben verstoord, dat meestal wordt gehandhaafd door de goede bacteriën;
  • Tekort aan koolhydraten;
  • Chronische stress;
  • Voedingsstoffen tekort;
  • Een tekort specifiek aan jodium, zink, selenium en ijzer.

Oorzaken van een overactieve schildklier

Een overactieve schildklier heeft ook veel verschillende oorzaken. Zoals:

  • ziekte van Graves – dit is een auto-immuunziekte. Je schildklier gaat dan teveel hormonen aanmaken;
  • Struma, het opzwellen van je schildklier. Ook dan worden er teveel hormonen aangemaakt;
  • medicijnen met lithium of jodium;
  • een ontsteking van de schildklier door een virus;
  • een andere afweerziekte;
  • een goedaardig gezwel in de schildklier.

Wat is een goede schildklier waarde?

Het is dus belangrijk dat je een goede schildklierwaarde hebt om zo problemen te voorkomen. Door een FT4 of T4 test uit te voeren kan er via het bloed gemeten worden hoeveel hormonen er in het lichaam zitten. De normaalwaarde of referentiewaarde voor een FT4 of een T4 test liggen bij een volwassenen meestal tussen de 10 en 25 pmol/L. Alles wat wat boven de normaalwaarde uitkomt past bij een overactieve schildklier en alles wat onder de normaalwaarde uitkomt past bij een te trage schildklier. De dokter kan met een FT4 of T4  uitslag bepalen of er verdere testen nodig zijn naar de oorzaak van een tekort of teveel aan schildklierhormonen. Alleen een FT4 uitslag is dus niet genoeg voor een diagnose.

Wat ook kan voorkomen is subklinische hypothyreoïdie, wat betekent dat je schildklierhormoonspiegel binnen de normaalwaarde valt, maar er wel andere symptomen zijn zoals gewichtstoename, lethargie (slaapzucht), depressie en constipatie. 

InterpretatieHypothyreoïdieMilde hypothyreoïdieOptimaalMilde hyperthyroïdieHyperthyroïdieHypofysaire (secundaire) hypothyreoïdie
TSHhooghoognormaallaaglaaglicht verhoogt, normaal of laag
FT4laagnormaalnormaalnormaallaaglaag
T4laagnormaalnormaalnormaallaaglaag
T3laag of normaalnormaalnormaalnormaalhoog of normaallaag of normaal

Hoe test je de schildklierfunctie?

Deze normaalwaarde kun je op verschillende manier testen.

  • TSH test: De eerste test die je kunt doen is een TSH test. TSH (Thyroid-stimulating hormone) is een stofje dat de schildklier stimuleert om de hormonen T3 en T4 aan te maken. Een verhoogde test uitslag kan erop wijzen dat de schildklier niet genoeg hormonen aanmaakt. Toch hoeft niet iedereen met hypothyreoïdie in dit patroon te vallen. Een lage hoeveelheid TSH kan ook een probleem vormen wanneer het gepaard gaat met een schildklierhormoonspiegel. De huisart test vaak alleen TSH, maar dit is dus te weinig om een conclusie te trekken.
  • T3 en T4 test: T3 en T4 zijn de hormonen die de schildklier aanmaakt. Het T4 hormoon, de inactieve vorm van het hormoon, moet omgezet worden naar T3 voor het lichaam het kan gebruiken.
  • TRH (Thyrotropin-releasing hormone) is een hormoon dat geproduceerd wordt in de hersenen en stuurt een signaal om te bepalen hoeveel TSH er geproduceerd moet worden.
  • TBG test: TBG is de proteïne vervoerder dat bindt met T4 en T3 en transporteert deze hormonen door het bloed. Te veel TBG kan leiden tot lage hoeveelheden van vrije T4 en T3 (deze worden gescheiden van de proteïne drager en binden zich aan cellen met receptoren zodat ze hun functie kunnen uitvoeren.)
  • Anti-TPO: Deze test meet de hoeveelheid antistoffen tegen thyroid peroxidase (TPO), dit is een eiwit dat alleen in de schildklier voorkomt. Antistoffen tegen TPO worden autoantistoffen genoemd en richten zich op de schildklier. In het geval van een auto-immuunziekte, kunnen deze antistoffen de schildklier aanvallen. Deze antistoffen kunnen al jaren vantevoren tevoorschijn komen, nog voor klinische hypothyreoïdie ontwikkeld kan worden. Dit maakt het extra belangrijk om in er een vroeg stadium achter te komen.

Andere lichaamswaarden die invloed hebben op een optimale schildklierwaarde zijn selenium en jodium. Beiden dragen bij aan een normale productie van schildklierhormonen en tot een normale werking van de schildklier.

Hoe verbeter ik mijn schildklier waarde?

Schildklier verbeteren met een dieet

Er zijn verschillende aanpassingen die je kunt doen in je dieet die kunnen helpen bij je schildklierproblemen. 

  • Glutenvrij eten: als je de ziekte van Hashimoto hebt, is het aan te raden om gluten uit je dieet te halen. Er is geen “veilige”hoeveelheid gluten die je kunt eten als je er gevoelig voor bent.
  • Het eten van een ontstekingsremmend dieet: Dit kan bijdragen voor iedereen met de ziekte van Hashimoto (ook goed voor een gezonde spijsvertering). Zo’n dieet is vrij van voedselarme voedingsmiddelen zoals zaadoliën en geraffineerde suiker, maar ook eten dat een immuunrespons kan veroorzaken, zoals eieren, zuivelproducten, granen en peulvruchten
  • Organisch eten: het eten van organische producten zal helpen bij het vermijden van schadelijk gifstoffen zoals pesticiden en herbiciden.
  • Voldoende vergistbare vezels binnen krijgen: voedsel dat vol zit met vergistbare vezels kan de gezondheid van je darmen verbeteren. Probeer appels, citrus vruchten, wortels, uien, knoflook, asperges en groene bananenmeel.
  • De inname van goitrogeen voedsel verminderen en ze op de juiste manier bereiden: koken en stomen van het voedsel, maar ook het minder eten ervan kan de goitrogene hoeveelheid verminderen.
  • Voldoende jodium en selenium in de voeding krijgen: Zeevruchten en gejodeerd zout zijn goede bronnen van jodium en paranoten voor selenium.
  • Het vermijden van een ketogeen dieet: koolhydraatarme diëten zoals het ketogeen dieet kunnen de schildklierfunctie verminderen. Dit is niet bij iedereen het geval dus het vergt wat experimenteren.

Schildklier verbeteren met levensstijl aanpassingen

Door je aanpassingen te maken in je levensstijl kun je ook een hele hoop doen. Denk dan aan bijvoorbeeld:

  • het managen van je stress:
  • een goede nachtrust
  • een training routine
  • genoeg zon
  • een hoge kwaliteit waterfilter
  • het verminderen van je plastic gebruik, BPA kan een negatief effect hebben op je schildklierfunctie
  • het vervangen van je anti-aanbak pannen, ook hier zit BPA (Bisfenol A) in

Schildklier verbeteren met supplementen

Als laatste kun je er ook voor kiezen op supplementen in te nemen. Zorg er wel voor dat je met een dokter overlegt welke supplementen je zou moeten nemen. Dit kunnen zijn:

  • jodium en selenium voor als je hier een tekort aan hebt
  • vitamine D voor als je niet genoeg zonlicht krijgt
  • probiotica, wat goed is voor de darmen.