Je bent het bij een bloedtest vast al eens tegengekomen: hemoglobine of afgekort Hb. Maar wat is hemoglobine eigenlijk en wat betekent een te hoog of te laag hemoglobinegehalte precies? En is hemoglobine eigenlijk hetzelfde als ijzer in je bloed?
Hemoglobine is een eiwit dat samenwerkt met je longen. Dit stofje zorgt voor transport: het vervoert zuurstof van je longen naar de rest van je lichaam én het vervoert vervolgens de koolstofdioxide (CO2) die niet meer nodig is terug naar de longen om uitgeademd te worden.
Wist je trouwens dat de rode kleur van je bloed door de hemoglobinemoleculen komt die in elke bloedcel zitten?
Bij hemoglobine praten mensen ook vaak over bloedarmoede en over ijzer in je bloed. Gaat het bij die termen nou om hetzelfde, of is er een verschil?
Om hemoglobine te kunnen maken heeft je lichaam verschillende bouwstoffen nodig en één daarvan is ijzer. Hemoglobine en ijzer zijn dus niet hetzelfde.
Als je wilt weten of er genoeg ijzer er in je lichaam zit, kun je ferritine in je bloed laten testen. Dus ook ijzer en ferritine zijn niet hetzelfde. Soms als we het hebben over het testen van ijzer in het bloed, bedoelen we eigenlijk ferritine. Ferritine is een eiwit dat ijzer opslaat in je lichaam voor als het later nodig is. Dit stofje zit niet alleen in je bloed, maar voor het grootste deel ook in je lever en in beenmerg.
Als je ferritinegehalte te laag is kan het zijn dat je te weinig ijzer in je lichaam hebt. Dan kan het moeilijker voor je lichaam zijn om hemoglobine aan te maken, en dus ook nieuwe rode bloedcellen.
Als er te weinig hemoglobine in je bloed zit kan dat betekenen dat je bloedarmoede hebt. Bloedarmoede betekent dus niet dat je te weinig bloed hebt, maar dat je hemoglobinewaarde te laag is.
Bij bloedarmoede kun je je moe gaan voelen. Of je wordt snel duizelig, je hebt hoofdpijn of je bent kortademig.
Meer over bloedarmoede
Lees verder meer onder Wat als Hb te laag is?
Bij alles wat je doet, lichamelijk én geestelijk, heb je zuurstof nodig, dat weet je vast wel. Maar als je hemoglobine te laag is, kan zuurstof minder goed vervoerd worden naar de plek waar het nodig is.
Dan heb je misschien bloedarmoede.
Deze klachten kunnen horen bij een te laag Hb-gehalte of bloedarmoede:
Als je een te laag hemoglobinegehalte hebt kan dat verschillende redenen hebben. Vaak is er een erfelijke reden, maar het kan ook komen door bloedverlies zoals na een bevalling, een operatie of ongeluk, of bij heftige menstruatie. Misschien heb je zelfs regelmatig bloed gedoneerd! Ook je eetstijl kan invloed hebben, omdat in een vegetarisch of veganistisch dieet soms weinig ijzer en vitamine B12 zit, wat je lichaam nu juist nodig heeft om hemoglobine te kunnen maken.
Bij een te hoge hemoglobinewaarde is er geen probleem met het zuurstof in je bloed. Je bloed is wat stroperiger en dat kan problemen geven met je aderen (dichtslibben), wat weer zou kunnen leiden tot een infarct.
Als je hemoglobine te hoog is, komt dat meestal door erfelijke aandoeningen, of omdat je rookt, op grote hoogte bent (geweest) of door een longziekte, of een andere ziekte. Een oplossing is meestal om het ijzergehalte in je bloed te verlagen. Ga daarvoor naar je huisarts.
De normale waardes van hemoglobine verschillen voor mannen en vrouwen.
Mannen: 8,5 tot 11 millimolen per liter (mmol/l)
Vrouwen 7,5 tot 10 mmol/l
Als je zwanger bent moet de waarde ongeveer tussen 6 en 7 mmol/l zijn. Dit wordt gecontroleerd door de verloskundige of je gaat ervoor naar je huisarts.
Haal het beste uit je lichaam.
